Ngục tù Kon Tum là một minh chứng lịch sự phản ánh giai đoạn đầu trong thời kỳ đấu tranh chống quân Pháp xâm lược của dân tộc ta. Nơi đây được công nhận là Di tích lịch sử văn hóa Quốc gia vào năm 1990. Cùng Địa Điểm Việt Nam tìm hiểu về di tích lịch sử ngục Kon Tum nhé!
Vài nét về ngục Kon Tum
Địa điểm: Phía bắc sông Đắk Bla, trên đường Trương Quang Trọng, phường Quyết Thắng, thành phố Kon Tum.
Ngục Kon Tum từng là nơi nổ ra rất nhiều cuộc biểu tình của các chiến sĩ cộng sản để phản đối việc bắt tù nhân đi làm đường ở Đắk Pok. Tháng 12/1935, nhà ngục buộc phải đóng cửa để che đậy chính sách vô nhân đạo đó. Vào 90 năm trước, ngục Kon Tum được vinh danh là biểu tượng cho ý chí bất khuất của những chiến sĩ cộng sản Việt Nam.
90 năm sau, nơi đây vẫn là địa điểm đáng tự hào mà thế hệ cán bộ và nhân dân ta tìm về với lịch sử dân tộc cha anh. Hiện nay, ngục tù Kon Tum đã được công nhận là Di tích lịch sử và thu hút khoảng 100.000 người / năm đến để tham quan, học tập và dâng hương.
Di chuyển đến ngục Kon Tum
Xem thêm: Hồ Tây Đăk Mil Ở Đâu? Khám Phá Viên Ngọc Quý Giữa Lòng Đắk Nông
Ngục Kon Tum có từ bao giờ?
Ngục Kon Tum được thực dân Pháp bắt tay xây dựng Ngục Kon Tum (Lao trong) từ năm 1905 đến cuối năm 1917 mới hoàn thành. Ngục Kon Tum xây bên cạnh một rãnh nước lớn kế cận ngục phía Đông – Bắc là đường 14 (nay là đường Phan Đình Phùng – trục đường Hồ Chí Minh chạy qua thành phố Kon Tum); Tây – Nam là đồn lính khố xanh; Đông – Nam là tòa sứ, dinh quản đạo bù nhìn, Sở Cảnh sát.
Chúng đặt Ngục Kon Tum vào thế bị bao vây cô lập. Để dễ bề kiểm soát chúng đào một rãnh sâu dài 150m, rộng 100m, thiết kế tại đó bốn dãy nhà theo hình hộp (vuông) diện tích khoảng 2,5ha, bốn góc ngục có 4 lô cốt xây nổi lên, đêm ngày canh phòng cẩn mật. Nhà lao xây theo kiểu pháo đài Vauban (Vô-băng) xưa của Pháp thuộc thế kỷ 17.
Mái lợp ngói, vách bằng tocsi quét vôi, bốn bề không có tường bao quanh che kín như các nhà lao khác, bốn nhà dọc ngang xây liền lại với nhau thành một hình vuông, mỗi bề 18m thì có một cửa ra vào và hai chòi cao để lính gác có thể quan sát trong và ngoài lao; ở giữa là một cái sân vuông nhỏ hẹp, bề rộng của một dãy là 3,5m trong đó để 2m lát ván nằm, 1,5m là đường đi, người nằm trên sàn ván nhìn thấy ngoài sân.
Xem thêm: Kinh Nghiệm Tham Quan Vườn Quốc Gia Tà Đùng Mới Nhất 2023
Lịch sử ngục Kon Tum
Năm 1930, phong trào cách mạng ở Trung kỳ sôi nổi. Tại Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Ngãi,… các cuộc biểu tình liên tiếp xảy ra. Trong các cuộc biểu tình đó ngoài số người bị địch bắn chết ngay còn số bị bắt giam ở các lao cũng có tới hàng trăm ngàn người. Bấy giờ thực dân Pháp muốn lấy nhân công để khai phá các nơi nổi tiếng là rừng thiêng nước độc như Đà Lạt, Buôn Mê Thuột, Kon Tum…
Chúng bèn lợi dụng nhân công tù phạm. Lúc này viên công sứ Kon Tum lúc bấy giờ là Jerusalemy nhân muốn làm xong con đường 14, bèn xin gửi chính trị phạm lên và lập ở Kon Tum một nhà ngục – đó là hoàn cảnh ra đời của Ngục Kon Tum (Lao ngoài).
Xem thêm: Top 10 Địa Điểm Du Lịch Tại Đắc Lắk Nổi Tiếng Nhất 2023
Khám phá ngục Kon Tum
Nhà đày Kon Tum gồm có 2 nhà giam, 1 nhà lớn và 1 nhà nhỏ, ở giữa hai nhà ấy là nhà lính gác, sườn nhà toàn bằng sắt: cột, kèo, xà, trích…mái lợp tôn nên có tên là nhà Lao kẽm hay nhà Lao sắt, bốn phía vách đều thưng bằng nứa, tre đập dập với dây thép gai chằng chịt qua lại dày đặc, phía hồi nhà có một cửa ra vào nhỏ hẹp, cánh cửa cũng bằng dây thép gai chằng chịt, trước cửa ra vào có một cái chòi gác của lính.
Xem thêm: Kinh Nghiệm Tham Quan Vườn Quốc Gia Yok Đôn Mới Nhất 2023
Nhà lớn
Nhà lớn có bề dài ước độ 18 hoặc 20m, bề rộng ước từ 12 đến 14m (hai gian rộng với ba vày cột kèo sắt), người ta nói địch lấy cột nhà sửa chữa ôtô nào đó về làm nhà lao; trong lòng nhà có 4 sạp rộng, hai hàng tù nằm gối đầu với nhau, sạp này cách sạp kia độ 2m, cuối chân sạp là 4 hàng cùm đứng sừng sững, nhà lao lớn này có thể giam được trên dưới 100 tù. Còn nhà thứ 2 nhỏ hơn có thể giam được 60 người. Nhà này vừa là nhà giam tù đang đi làm, vừa là nhà giam những người ốm nằm liệt, lính gọi là bệnh xá và chúng cũng gọi mỉa mai là “nhà khách” của tù.
Xem thêm: Kinh Nghiệm Tham Quan Vườn Quốc Gia Chư Yang Sin Mới Nhất 2023
Nhà nhỏ
Cái nhà nhỏ ở giữa là nhà lính, được đóng đơn sơ để lính dễ trông thấy bốn bề. Đặc điểm nổi bật của nhà đày này là bốn bề xung quanh không có thành xây giữ kín như các nhà tù khác, nó đứng trống trải trên bãi sông, bãi cát, không có chòi canh cao, không có bếp nấu ăn, không có hồ nước, không có nhà vệ sinh, ban đêm không có đèn… Nó thiết kế và xây dựng xem ra đơn giản nhưng lại lợi hại, bởi vì bốn bề trống trải, không có chỗ nào ẩn nấp, hễ tù có hành động gì thì ở ngoài lính phát hiện được ngay.
Ý nghĩa lịch sử của ngục Kon Tum
Khu di tích lịch sử nhà ngục ở Kon Tum có nhiều ý nghĩa to lớn đối với nhân dân Tây Nguyên. Bởi đây là một di tích lịch sự tượng trưng cho lòng yêu nước của dân tộc miền Nam. Đến thăm khu di tích nhà ngục này, du khách không chỉ có thêm kiến thức lịch sử mà qua đó hiểu rõ hơn những năm tháng khó khăn của đồng bào Tây Nguyên nói riêng và dân tộc Việt Nam nói chung.
Từ đó, chúng ta sẽ thêm tự hào, cảm phúc trước tấm lòng quả cảm, anh hùng của các bậc anh hùng đi trước và tiếp nối để xây dựng đất nước thêm giàu mạnh, văn minh hơn.
Ngục tù Kon Tum được công nhận là Di tích lịch sử văn hóa Quốc gia
Năm 1975 khi chiến tranh kết thúc, ngục tù Kon Tum trở thành Di tích lịch sử của miền Nam Việt Nam. Sau tàn tích của chiến tranh, ngày nay di tích chỉ còn lại mộ và bia tưởng niệm của 8 chiến sĩ cách mạng. Ngày 16/11/1988 nơi đây được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận theo Quyết định số 1288/QĐ-BVHTT.
Năm 1990, ngục tù Kon Tum được công nhận là khu Di tích lịch sử văn hoá cấp Quốc gia. Ngoài ra, tại vùng đất Kon Tum xinh đẹp này còn có Vườn Quốc Gia Chư Mom Ray cũng là niềm tự hào của người dân nơi đây khi được xem là di sản ASEAN.
Liên hệ
Trên đây là thông tin về hồ Tây Đăk Mil mà Địa Điểm Việt Nam đã tổng hợp. Nếu có dịp hãy một lần đặt chân đến đây nhé. Để chuẩn bị tốt cho những chuyển đi, hãy khám phá danh mục địa danh của Địa Điểm Việt Nam.
Để cộng đồng Địa Điểm Việt Nam được phát triển, ban quản trị mời các bạn đọc tham gia Group Facebook chính thức của cộng đồng để theo dõi thêm nhiều những địa điểm lý tưởng, hấp dẫn, mới lạ khác của Việt Nam, và cùng các thành viên của cộng đồng chia sẻ những địa điểm hấp dẫn mà các bạn đã được trải nghiệm, để cộng đồng ngày càng phát triển, đưa vẻ đẹp Việt Nam tới nhiều người hơn nữa. Xin trân thành cảm ơn quý bạn đọc! Link tham gia Group Địa Điểm Việt Nam:
Địa Điểm Việt Nam ra đời là kênh thông tin cơ sở dữ liệu về du lịch, các cơ quan tổ chức, địa điểm, dịch vụ, thương hiệu tại Việt Nam. Cung cấp thông tin cập nhật, hình ảnh, đánh giá trung thực và khách quan dựa trên đóng góp của cộng đồng. Địa Điểm Việt Nam chúc các bạn có những trải nghiệm tìm kiếm thông tin tuyệt vời cùng chúng tôi.!
