Làng sơn mài Tương Bình Hiệp là một trong những làng sơn mài nổi tiếng khắp cả nước và vươn ra cả thế giới. Đến vơi nơi đây bạn sẽ được tìm hiểu về lịch sử làng tranh sơn mài, và tham quan tìm hiểu cách tạo ra những bức tranh đó. Cùng Địa Điểm Việt Nam tìm hiểu về làng sơn mài Tương Bình Hiệp nhé!
Làng sơn mài Tương Bình Hiệp ở đâu?
Cách trung tâm thị xã Thủ Dầu Một chừng 7km về phía Bắc thuộc xã Tương Bình Hiệp, thị xã Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương, Tương Bình Hiệp là tên một làng nghề làm sơn mài truyền thống đã được kế tục và lưu truyền qua nhiều thế hệ. Sản phẩm sơn mài Tương Bình Hiệp từ lâu đã nổi tiếng khắp cả nước về chất lượng và sự tinh xảo nhẹ nhàng mang đậm phong cách Á Đông.
Di chuyển đến làng Tương Bình Hiệp
Làng sơn mài Tương Bình Hiệp có từ bao giờ?
Theo nguồn sử liệu địa phương thì vào nửa đầu thế kỷ 18, những người dân có nghề sơn mài truyền thống từ miền Trung, miền Bắc di cư đến vùng đất Thủ Dầu Một, Bình Dương và lập nên một ngôi làng nhỏ. Sau thời gian khai khẩn đất hoang tạo lập nhà cửa, việc mưu sinh tạm ổn định, trong lúc rãnh rỗi việc đồng áng, người dân nơi đây đã làm ra những bức sơn mài đầu tiên để tưởng nhớ quê cha đất tổ.
Khi các bức sơn mài này được những người giàu có trong vùng biết đến, họ đã ưa chuộng và đặt mua những bức tương tự để trưng bày. Tiếng lành đồn xa, hàng đặt ngày càng nhiều, các hộ dân dần chuyên sâu vào nghề và hình thành nên làng tranh sơn mài Tương Bình Hiệp Bình Dương.
Về sau, sự phát triển của làng sơn mài Tương Bình Hiệp đã sản sinh ra những nghệ nhân tài hoa với sức sáng tạo và tay nghề điêu luyện, họ đã đưa nghề sơn mài bước lên một tầm cao mới. Nhiều cơ sở chế tác mọc lên, sản phẩm sơn mài ngày một đa dạng, tinh xảo, đáp ứng được thị hiếu thẩm mỹ, nhu cầu sử dụng của khách hàng và cái tên sơn mài Tương Bình Hiệp nhanh chóng trở thành một thương hiệu có tiếng khắp nơi.
Xem thêm: Top 10 Địa Điểm Du Lịch Nổi Tiếng Tại Bình Phước Hot Nhất 2023
Sản phẩm sơn mài Tương Bình Hiệp
Các sản phẩm ở làng nghề sơn mài Tương Bình Hiệp gồm nhiều thể loại như: sơn lộng, sơn khắc; sơn mài vẽ lặn, vẽ phẳng, vẽ nổi, thếp vàng bạc; sơn mài cẩn ốc, cẩn trứng… với loại sơn truyền thống là một hỗn hợp sơn Nam Vang và sơn Phú Thọ được pha chế riêng so với các vùng khác.
Rồi tùy theo loại sản phẩm sơn mài mà cốt được tạo bằng những chất liệu khác nhau, như: gỗ dùng làm bàn ghế, tủ, bình; ván ép dùng làm tranh, hộp; gốm dùng làm bình, tượng; vải hay giấy dùng làm cốt cho những sản phẩm thường có kiểu dáng mỏng, nhẹ…
Sau đó, để tạo nên một tác phẩm sơn mài theo kiểu cổ truyền, nghệ nhân làng sơn mài Tương Bình Hiệp phải thực hiện hàng chục công đoạn khắt khe, đòi hỏi mất nhiều công sức và thời gian. Có thể nói, mỗi bức sơn mài cổ điển đều được các nghệ nhân trau chuốt tỉ mỉ đến từng chi tiết.
Xem thêm: Kinh Nghiệm Tham Quan Vườn Trái Cây Lái Thiêu Mới Nhất 2023
Quy trình để tạo nên một sản phẩm sơn mài
Để tạo nên một sản phẩm sơn mài hoàn thiện sẽ cần trả qua rất nhiều công đoạn. Tuy nhiên, sẽ có 4 giai đoạn chính là:
Giai đoạn 1
Lựa chọn loại gỗ có bề mặt trơn bóng và có chất lượng tốt nhất sẽ là điều quan trọng quyết định thành phẩm cuối cùng. Sau khi đã chọn được loại gỗ phù hợp, người thợ sẽ phủ lên bề mặt gỗ một lớp keo bóng. Tiếp đến, gỗ làm sơn màu sẽ được phủ một lớp sơn đặc biệt; được tạo ra từ vật liệu sơn mài tự nhiên, mùn cưa, đất phù sa,… Để tăng độ chắc chắn cho sản phẩm; ở bước này người thợ sẽ sử dụng lớp cotton phủ lên bề mặt.
Giai đoạn 2
Sau đó, sản phẩm sẽ được phủ lớp sơn sống và hỗn hợp được bó hom đã kho lên bề mặt của sản phẩm. (Bó hom hay chính là dùng đất phù sa,… kết hợp với sơn; giã nhuyễn cùng giấy bản rồi hom. Mỗi lớp sợ sẽ lót một lớp giấy (hay vải màn), để giúp sản phẩm không bị ngấm nước). Tùy vào nhu cầu của khách hàng hay thiết kế đã có; bề mặt sản phẩm sẽ được: dát vàng hoặc bạn, vỏ trứng, mảnh xà cừ.
Xem thêm: Top 10 Địa Điểm Du Lịch Tại An Giang Hot Nhất 2023
Giai đoạn 3
Bước tiếp theo, sẽ là phủ màu. Dầu bóng được pha với màu để tạo nền độ bóng chìm trong cốt màu để cho ra được sản phẩm có độ sâu thẳm. Để tạo độ bóng nhưu gương cho các sản phẩm; người thợ sẽ đem những sản phẩm này đi mài màu. Nếu là những sản phẩm cầu kỳ; sẽ được đưa đi để vẽ tay hay chạm khác các hoa văn, họa tiết. Tiếp đến, các sản phẩm được đưa đi phủ bóng (phủ mời); mài quang.
Giai đoạn 4
Sản phẩm có được hoàn hảo hay không phụ thuộc vào công đoạn cuối cùng này. Đây cũng là bước đòi hỏi người thợ phải thực hiện những phương pháp thủ công; sử dụng các dụng cụ để đánh bóng như: than củi xoan nghiền nhỏ, tóc rối, đá gan gà,… Công đoạn này được xem là điểm độc đáo nhất của sản phẩm sơn mài so với những sản phẩm mỹ nghệ khác.
Sau khi đã có được sản phẩm hoàn chỉnh; sẽ được đưa đi kiểm tra lại chất lượng trước khi được chuyển đến các khách hàng.
Xem thêm: Làng Cổ Đông Hòa Hiệp Ở Đâu? Khám Phá Vẻ Đẹp Làng Cổ Nam Bộ
Các sản phẩm chủ lực của làng nghề sơn mài Tương Bình Hiệp
Ngoài những sản phẩm tranh sơn mài truyền thống; để phù hợp với nhu cầu sử dụng của mọi người; các sản phẩm của làng nghề sơn mài Tương Bình Hiệp luôn được cập nhật rất đa dạng có thể kể đến như:
– Bàn nội thất sơn mài.
– Kệ trang trí sơn mài.
– Lịch sơn mài.
– Khung hình sơn mài.
– Phụ kiện văn phòng: kệ bút, kệ để hồ sơ giấy tờ,…
– Các loại hộp: hộp mứt ngày Tết, hộp rượu, hộp quà tặng, hộp bánh,…
– Các vật dụng trong cuộc sống hàng ngày: khay, to, chén, dĩa, lót ly, bộ dụng cụ nhà bếp (muỗng, đũa, khay để đũa, thớt,…), bệ đỡ sạc điện thoại, phụ kiện phòng tắm sơn mài,…
Xem thêm: Nhà Thờ Cái Bè Ở Đâu? Khám Phá Kiến Trúc Nhà Thờ Cái Bè
Liên hệ
Trên đây là thông tin về làng sơn mài Tương Bình Hiệp mà Địa Điểm Việt Nam đã tổng hợp. Nếu có dịp hãy một lần đặt chân đến đây nhé. Để chuẩn bị tốt cho những chuyển đi, hãy khám phá danh mục địa danh của Địa Điểm Việt Nam.
Để cộng đồng Địa Điểm Việt Nam được phát triển, ban quản trị mời các bạn đọc tham gia Group Facebook chính thức của cộng đồng để theo dõi thêm nhiều những địa điểm lý tưởng, hấp dẫn, mới lạ khác của Việt Nam, và cùng các thành viên của cộng đồng chia sẻ những địa điểm hấp dẫn mà các bạn đã được trải nghiệm, để cộng đồng ngày càng phát triển, đưa vẻ đẹp Việt Nam tới nhiều người hơn nữa. Xin trân thành cảm ơn quý bạn đọc! Link tham gia Group Địa Điểm Việt Nam:
Địa Điểm Việt Nam ra đời là kênh thông tin cơ sở dữ liệu về du lịch, các cơ quan tổ chức, địa điểm, dịch vụ, thương hiệu tại Việt Nam. Cung cấp thông tin cập nhật, hình ảnh, đánh giá trung thực và khách quan dựa trên đóng góp của cộng đồng. Địa Điểm Việt Nam chúc các bạn có những trải nghiệm tìm kiếm thông tin tuyệt vời cùng chúng tôi.!
